Bijdragen aan het Verenigd Europa – Hortus Botanicus, Utrecht 1993
Expositie over het Verenigd Europa in de kassen van de voormalige Hortus Botanicus in Utrecht. Bij deze tenstoonstelling is een door Zijlmans & Jongenelis samengesteld boek/catalogus verschenen. In het voorwoord van dit boek kondigen zij hun tentoonstelling met bijdragen als volgt aan:
In het centrum van Utrecht ligt een botanische tuin. De kassen in deze tuin liggen er verlaten bij. Jaren geleden vertrokken de onderzoekers van de Universiteit; ze verwijderden alle gewassen en lieten twee lege, met glas overkapte ruimtes achter. De kassen hadden daardoor hun oorspronkelijke funtie verloren en isoleerden nog slechts het volume dat ze omvatten. De aanwezigheid van een waterreservoir in één van de kassen maakte de isolatie compleet, binnen de kas was er aarde, water en zonlicht.
In deze door een glazen wand van de wereld geïsoleerde ruimtes gaan we een tentoonstelling maken getiteld “Bijdragen aan het Verenigd Europa”. Analoog aan de verhouding van de kassen van de Hortus met de hen omringende wereld zal de tentoonstelling een metafoor vormen, in een kleine en een grotere variant, voor de huidige onwikkelingen in Europa.
De kleine variant, vijftig bronzen miniaturen van mensen, dieren en dingen, wordt ondergebracht onder rode pannen daken, die het belangrijkste wat van de wereld nog in de kas doordringt, het licht, voor een groot gedeelte tegenhouden.
De grotere variant maken we op menselijke maat, bij binnenkomst van de eerste kas tref je een bar aan, waar bier getapt wordt. Daarachter vormen manshoge stapels zandzakken een schietbaan. Opblaasbare rubberen replica’s van Sylvie Zijlmans en Hewald Jongenelis (“Not to be used as a floating device”), oefenen zich in het schieten: deukjes in voor de zandzakken opgestelde aluminium platen beschrijven de contour van een koe en een varken. De grotere variant stelt de bezoeker in staat zich als het ware in de kleinere, de tentoonstelling in de tentoonstelling, te bevinden.
Stel: je drinkt een glas bier, je maakt dan tegelijkertijd ook een vat leeg, dat vervolgens kan blijven drijven. De schipbreukeling moet, voordat hij zijn noodkreet kan verzenden, eerst de fles leegdrinken. Een schot afvuren zorgt ervoor dat er ergens een gat in komt. Een aantal gaten op een rij zouden het begin van een tekening kunnen zijn. Het eigenlijke doel is ergens een gat in schieten, een glas bier leeg drinken of een werelddeel economisch sterker te maken. De neveneffecten zijn dat het lege vat blijft drijven, de geschoten gaten een tekening vormen en je je als nederlandse kapster voortaan zonder problemen in Spanje kunt vestigen.
Het plan om Europa te verenigen wordt gewoonlijk gepresenteerd als een aaneenschakeling van neveneffecten. De tentoonstelling “Bijdragen aan het Verenigd Europa” is dan ook gedacht vanuit neveneffecten. De glazen overkapping waaruit de kas bestaat wordt weerspiegeld in de massief rode daken die de belangrijkste functie van het glas teniet doen; de bronzen beelden staan onder de daken in de schaduw. Het bier wordt gedronken en de vaten drijvend gemaakt. Tekeningen worden geschoten door rubberen, opblaasbare figuren die juist weer niet als “floating device” gebruikt kunnen worden.
In het centrum van Utrecht ligt een botanische tuin. De kassen in deze tuin liggen er verlaten bij. Jaren geleden vertrokken de onderzoekers van de Universiteit; ze verwijderden alle gewassen en lieten twee lege, met glas overkapte ruimtes achter. De kassen hadden daardoor hun oorspronkelijke funtie verloren en isoleerden nog slechts het volume dat ze omvatten. De aanwezigheid van een waterreservoir in één van de kassen maakte de isolatie compleet, binnen de kas was er aarde, water en zonlicht.
In deze door een glazen wand van de wereld geïsoleerde ruimtes gaan we een tentoonstelling maken getiteld “Bijdragen aan het Verenigd Europa”. Analoog aan de verhouding van de kassen van de Hortus met de hen omringende wereld zal de tentoonstelling een metafoor vormen, in een kleine en een grotere variant, voor de huidige onwikkelingen in Europa.
De kleine variant, vijftig bronzen miniaturen van mensen, dieren en dingen, wordt ondergebracht onder rode pannen daken, die het belangrijkste wat van de wereld nog in de kas doordringt, het licht, voor een groot gedeelte tegenhouden.
De grotere variant maken we op menselijke maat, bij binnenkomst van de eerste kas tref je een bar aan, waar bier getapt wordt. Daarachter vormen manshoge stapels zandzakken een schietbaan. Opblaasbare rubberen replica’s van Sylvie Zijlmans en Hewald Jongenelis (“Not to be used as a floating device”), oefenen zich in het schieten: deukjes in voor de zandzakken opgestelde aluminium platen beschrijven de contour van een koe en een varken. De grotere variant stelt de bezoeker in staat zich als het ware in de kleinere, de tentoonstelling in de tentoonstelling, te bevinden.
Stel: je drinkt een glas bier, je maakt dan tegelijkertijd ook een vat leeg, dat vervolgens kan blijven drijven. De schipbreukeling moet, voordat hij zijn noodkreet kan verzenden, eerst de fles leegdrinken. Een schot afvuren zorgt ervoor dat er ergens een gat in komt. Een aantal gaten op een rij zouden het begin van een tekening kunnen zijn. Het eigenlijke doel is ergens een gat in schieten, een glas bier leeg drinken of een werelddeel economisch sterker te maken. De neveneffecten zijn dat het lege vat blijft drijven, de geschoten gaten een tekening vormen en je je als nederlandse kapster voortaan zonder problemen in Spanje kunt vestigen.
Het plan om Europa te verenigen wordt gewoonlijk gepresenteerd als een aaneenschakeling van neveneffecten. De tentoonstelling “Bijdragen aan het Verenigd Europa” is dan ook gedacht vanuit neveneffecten. De glazen overkapping waaruit de kas bestaat wordt weerspiegeld in de massief rode daken die de belangrijkste functie van het glas teniet doen; de bronzen beelden staan onder de daken in de schaduw. Het bier wordt gedronken en de vaten drijvend gemaakt. Tekeningen worden geschoten door rubberen, opblaasbare figuren die juist weer niet als “floating device” gebruikt kunnen worden.